Μπορούμε να είμαστε προσεκτικοί και στοχαστικοί σε ό, τι κάνουμε- αλλά χρειάζεται χρόνος και εμπειρία για να αναπτύξουμε την ικανότητα να έχουμε αυτογνωσία ακόμη και στο χάος της κανονικής καθημερινής μας ζωής. Συχνά οι άνθρωποι αισθάνονται πιο ικανοί να αντανακλούν όταν βρίσκονται σε έναν ειρηνικό, ήσυχο, άνετο χώρο χωρίς περισπασμούς. Ο στοχασμός του εαυτού μπορεί αρχικά να είναι μια δυσάρεστη και επώδυνη εμπειρία- γιατί καθώς σκεφτόμαστε δυσάρεστες εμπειρίες, μπορεί να προκαλέσει συναισθήματα που ήταν παρόντα τη στιγμή του γεγονότος, τα οποία αν δεν τα αντιμετωπίσαμε τότε μπορεί να μας προκαλέσει άγχος και μια αρνητική συναισθηματική εμπειρία. Ωστόσο, πιστεύοντας στη σημασία του αυτοστοχασμού, αν συνεχίσουμε να βάζουμε τους φόβους μας στην άκρη και να αντιμετωπίζουμε αυτά τα συναισθήματα, είναι συχνά ο καλύτερος τρόπος να μάθουμε για τον εαυτό μας και το περιβάλλον μας.

​

Εάν είστε νέοι στην όλη διαδικασία αυτο-αντανακλαστικής, ίσως αξίζει τον κόπο να ξεκινήσετε με μερικές απλές ερωτήσεις. Μερικά παραδείγματα είναι:

​

Ποιός είμαι? Γιατί είμαι εδώ? Τι θέλω από τη ζωή; Τι με κάνει ευτυχισμένο; Τι με στεναχωρεί; Ποιες καταστάσεις με κάνουν να αγχώνομαι; Ποιες καταστάσεις με κάνουν να νιώθω άνετα; Ποιες καταστάσεις με κάνουν να νιώθω ειρηνικά; Τι μου αρέσει στον εαυτό μου και γιατί; Τι μου αρέσει στους άλλους και γιατί; Τι κανω εγω  δεν μου αρέσει στον εαυτό μου και γιατί; Τι δεν μου αρέσει στους άλλους και γιατί; Τι θέλω να πετύχω στη ζωή μου και γιατί; Ποιο είναι το νόημα της επιτυχίας για μένα;  

​

Οι ερωτήσεις «τι» και «γιατί» μπορούν να είναι μια καλή αρχή για τον εαυτό μας να προβληματιστούν ... Μπορούν να μας βοηθήσουν να αποφασίσουμε και να καθορίσουμε τον σκοπό μας για τη ζωή μας- να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε τι μας δίνει νόημα στη ζωή. Μόλις το καταλάβουμε αυτό- μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για να μπορέσουμε να σκεφτούμε τρόπους με τους οποίους μπορούμε να διαμορφώσουμε τη συμπεριφορά μας στο παρόν και το μέλλον και να αλλάξουμε το περιβάλλον μας, ώστε να είμαστε πιο πιθανό να εκπληρώσουμε τον σκοπό μας. Μόλις ξεκινήσουμε τη διαδικασία κατανόησης του εαυτού μας και γνωρίζοντας ποιοι είμαστε, μπορούμε να επικεντρωθούμε στο πώς μπορούμε να είμαστε αληθινοί στον εαυτό μας- και μόλις αρχίσουμε να είμαστε πιστοί στον εαυτό μας, φυσικά γινόμαστε πιο ευτυχισμένοι και πιο θετικοί και μπορεί να μας βοηθήσει να αφήσουμε το παρελθόν μας…

Όταν σκεφτόμαστε μια συγκεκριμένη εμπειρία, μπορεί κανείς να ρωτήσει: τι συνέβη; γιατί συνέβη? υπήρχε κάτι που έκανα που θα μπορούσε να επηρεάσει γιατί μου συνέβη αυτό; Τι μπορώ να μάθω από αυτήν την εμπειρία που μπορώ να χρησιμοποιήσω για να βοηθήσω τον εαυτό μου και τους άλλους; Γιατί είναι σημαντικό να αναλογιστώ αυτήν την εμπειρία;  

​

Οι ερωτήσεις "πώς" είναι το επόμενο βήμα:

​

Πώς με έχει επηρεάσει η εμπειρία; Πώς έχει επηρεάσει η εμπειρία τους άλλους; Πώς με έκανε να νιώσω; Πώς ένιωσε τους άλλους; Πώς μπορώ να μάθω από αυτήν την εμπειρία για να βοηθήσω τον εαυτό μου; Πώς μπορώ να μάθω από την εμπειρία να βοηθώ άλλους;  

​

Όταν σκεφτόμαστε αρνητικές εμπειρίες του παρελθόντος, μπορούμε να μάθουμε από αυτήν την εμπειρία αυτό που έχουμε μάθει και να το μεταδώσουμε σε άλλους. Ορισμένες αρνητικές εμπειρίες μπορεί να έχουν συμβεί λόγω ενός λάθους που έχουμε κάνει στο παρελθόν- μπορεί να είναι χρήσιμο να θυμόμαστε ότι όλοι είμαστε άνθρωποι και μπορεί να κάνουμε λάθη- αυτό που είναι σημαντικό είναι να μαθαίνουμε από αυτούς και να προσπαθούμε να μην κάνουμε πάλι το ίδιο λάθος. Είναι λιγότερο πιθανό να συνεχίσουμε να κάνουμε τα ίδια λάθη μόλις μπορέσουμε να τα «ορίσουμε» ως λάθη, επειδή έχουμε διαπιστώσει ότι οι πράξεις μας έχουν οδηγήσει σε αρνητικότητα στη ζωή μας ή σε άλλους με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Ο αυτοστοχασμός είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να μας βοηθήσει να «προσδιορίσουμε τα λάθη μας».

​

Μερικές φορές όταν σκεφτόμαστε, αποφασίζουμε ότι ένα αρνητικό γεγονός συνέβη λόγω των ενεργειών ενός άλλου ατόμου. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει συναισθήματα θυμού και μίσους και δυσαρέσκειας που μπορούν στη συνέχεια να έχουν αρνητική επίδραση στη ζωή μας και επομένως στους άλλους γύρω μας. Ακόμη και από την αρνητικότητα των άλλων, μέσω του αυτοστοχασμού μπορεί κανείς να μάθει από την εμπειρία και τα λάθη των άλλων. Για παράδειγμα, αν κάποιος ήταν άδικος απέναντί σας, μπορούμε να αναλογιστούμε πώς νιώθουμε οι ενέργειες του άλλου ατόμου, ώστε να μπορούμε να τονίσουμε καλύτερα με άλλους που περνούν παρόμοιες καταστάσεις. Μπορούμε να προσαρμόσουμε τις συμπεριφορές μας έτσι ώστε να μην κάνουμε τα ίδια λάθη και να προκαλέσουμε αρνητικότητα στη ζωή των άλλων όπως αυτό που μας έγινε. Μέσω του προβληματισμού μπορούμε να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε και να κάνουμε δικαιολογίες για το άτομο που αισθανόμαστε ότι ήταν άδικο απέναντί μας- και σκεπτόμενοι τα δικά μας λάθη στο παρελθόν μπορούμε να προσπαθήσουμε να τα συμπονήσουμε και γιατί μπορεί να έχουν ενεργήσει με έναν συγκεκριμένο τρόπο Το Μόλις μπορέσουμε να το κάνουμε αυτό, είναι πιο πιθανό να είμαστε σε θέση να «συγχωρήσουμε» τους άλλους για τα λάθη και την αρνητική συμπεριφορά τους- και με το να συγχωρούμε τους άλλους, θα είμαστε σε θέση να «αφήσουμε» τον θυμό, το μίσος και τη δυσαρέσκεια που μπορεί να έχουμε αρχικά αισθανθήκαμε αυτό το άτομο, αφαιρώντας αυτή την αρνητική ενέργεια και από εμάς τους ίδιους.

​

Άλλες φορές μπορεί να διαπιστώσουμε ότι μέσω του αυτοστοχασμού δεν είμαστε σε θέση να «καταλάβουμε» γιατί συνέβη ένα συγκεκριμένο γεγονός- το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι συνέβη και ότι μας άφησε να νιώσουμε με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Αυτή η εμπειρία από μόνη της μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη. Μέσω του προβληματισμού σχετικά με την ικανότητα να μην καταλαβαίνουμε μια εμπειρία- μπορεί να μας διδάξει να μαθαίνουμε ταπεινότητα για την έλλειψη γνώσης του σύμπαντος και μπορεί να είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας ότι δεν έχουμε όλες τις απαντήσεις- και μερικές φορές τα πράγματα συμβαίνουν για λόγους πέρα από την ικανότητά μας να κατανοούμε. Οι άνθρωποι μερικές φορές μπορούν από τη φύση τους να τείνουν να αισθάνονται την ανάγκη να μπορούν να κατανοήσουν και να εξηγήσουν όλα όσα συμβαίνουν στη ζωή τους και στους γύρω τους. Μερικές φορές παρασυρόμαστε υποθέτοντας ότι είμαστε αυτάρκεις και έχουμε πλήρη γνώση- κάτι που μπορεί να είναι ένας πολύ αυτοκαταστροφικός τρόπος να βλέπουμε τη ζωή- μπορεί να οδηγήσει σε αχαριστία και αλαζονεία και να κάνει τις ψυχές μας να αισθάνονται λιγότερο προετοιμασμένες για να μπορούν να αντεπεξέλθουν και προσαρμοζόμαστε σε ένα σημαντικό γεγονός που μπορεί να συμβεί στη ζωή μας, όπως το πένθος ενός αγαπημένου προσώπου, η διάλυση μιας σχέσης, ο μεγάλος σωματικός τραυματισμός κ.λπ.  Όταν τότε συμβούν γεγονότα που δεν περιμένουμε ή δεν καταλαβαίνουμε μπορεί να μας αφήσει να νιώθουμε χαμένοι, απελπισμένοι και να μας κάνει πιο πιθανό να κατηγορούμε τους άλλους και να μην αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τη ζωή μας. Είναι πολύ πιο πιθανό να υποφέρουμε με συμπτώματα τύπου μετατραυματικού στρες εάν η ψυχή μας δεν είναι προετοιμασμένη για το χειρότερο σενάριο. Μέσω της αντανάκλασης γεγονότων που έχουν συμβεί στη ζωή μας, μπορεί να μας βοηθήσει να «αφήσουμε» την ανάγκη να ελέγξουμε τη ζωή μας και να μας βοηθήσει να θυμόμαστε ότι δεν γνωρίζουμε το μέλλον, δεν μπορούμε να ελέγξουμε το παρελθόν- και υπάρχει αίσθημα «Ειρήνης» που μπορεί να έρθει με την «παράδοση» σε μια Πηγή μεγαλύτερη από εμάς την οποία δεν μπορούμε να κατανοήσουμε- αρκεί να προσπαθήσουμε να κάνουμε μια ζωή που είναι «θετική» και βοηθά τους άλλους.  

​

Ο προβληματισμός για μια θετική εμπειρία μπορεί επίσης να είναι εξαιρετικά χρήσιμο. Μπορεί να μας βοηθήσει να συνδέσουμε τις πράξεις μας με θετικά συναισθήματα και συναισθήματα με τον εαυτό μας και με τους άλλους γύρω μας και ως εκ τούτου να είναι πιο πιθανό να συνεχίσουμε αυτή τη συμπεριφορά.

Μερικές φορές μια εμπειρία που μπορεί να ήταν θετική για εμάς μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικότητα στους άλλους γύρω μας. Για παράδειγμα, η οδήγηση με γρήγορο αυτοκίνητο μπορεί να είναι επικίνδυνη και να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή των άλλων. Or η ενασχόληση με ένα χόμπι που παρέχει βραχυπρόθεσμη ικανοποίηση όπως η κατανάλωση αλκοόλ ή η λήψη παράνομων ναρκωτικών μπορεί να μας οδηγήσει στο να χάσουμε τον έλεγχο της συμπεριφοράς μας και να διαπράξουμε μια πράξη που μπορεί να προκαλέσει καταστροφή στις σχέσεις μας. Με το να σκεφτόμαστε τη συμπεριφορά μας και τους λόγους για αυτό, μπορεί να μας βοηθήσει να αναλάβουμε την ευθύνη στη ζωή μας και να έχουμε περισσότερο έλεγχο των επιθυμιών μας για κοσμικές απολαύσεις που μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στους άλλους- όπως πόθος, απληστία, νωθρότητα κλπ- και συχνά διαπιστώστε ότι η μακροπρόθεσμη συνέχιση σε γεγονότα ή εμπειρίες που παρέχουν βραχυπρόθεσμη ικανοποίηση μπορεί να μοιάζει με μια αυταπάτη που μας εγκαταλείπει την ώρα της ανάγκης μας και αν δεν σκεφτούμε και μάθουμε από αυτά- μπορούμε να χάσουμε την ικανότητα να κρατήσουμε ένα μακροπρόθεσμο συναίσθημα της εσωτερικής ειρήνης και πραγματοποίησης.  

​

(Πάνω από το γράψιμο με βάση τις σκέψεις του Δρ Lale  Tuncer)

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​